NGÔ ANH THƠ: TẶNG CẢ CẦN CÂU VÀ CÁ CÂU

Với hai bản người Khơ Mú Căng Có và Huổi Le thuộc xã Mường Lạn huyện Sốp Cộp tỉnh Sơn La, hôm nay thực sự là ngày hội.

Từ sớm, các thanh niên trai tráng với sơ mi trắng, các cô gái váy áo sặc sỡ sắc màu, các cháu học sinh trường mẫu giáo đã tụ tập rất đông tại sân trường mẫu giáo để đón chờ đoàn xe của tổ chức Thiện nguyện Vì ta cần nhau Họ sốt ruột cũng phải thôi. Đoàn xe bốn chiếc của Đoàn thì hôm qua một chiếc đã phải gửi lại nhà dân vì không thể vượt qua sình lầy. Còn ba chiếc thì hôm nay một chiếc phải quay lại vi đường quá trơn trượt. Mấy ngày mưa , đường nhão nhoét tai hại. Nhìn xe máy của các đồng chí bộ đội biên phòng dẫn đường cứ như làm xiếc thật ái ngạị

Cuối cùng niềm vui vỡ oà khi chiếc xe tải và chiếc xe chở lãnh đạo Đoàn thiện nguyện vào đến nơi. Các chàng trai nhanh chóng dỡ hàng trên xe xuống và khệ nệ bê vào sân trường mẫu giáo. Nào bánh kẹio, nào quần áo ấm cho mùa đông sắp tới, nào mũ, ủng tất chu đáo, nào mùng màn, quần áo mới, bộ dụng cụ sản xuất gồm dao, xẻng, mai cho mỗi hộ gia đình, riêng các hộ nghèo, hộ đứt bữa còn được tặng thêm gạo, mì chính, bột canh. Cả bản được tặng một số máy tuốt lúa, máy tách hạt ngô, máy cắt cỏ đa năng. Các chú bộ đội thao tác nổ máy ròn tan hướng dẫn bà con xử dụng các máy móc.

Đến lượt các trai bản giật mạnh sợi dây kéo máy khởi động , lúc đầu không dứt khoát nên máy không nổ nhưng lần thứ hai thì mọi người đều hỉ hả. Đúng là tình quân dân như cá với nước có thêm một hình tượng rất sống động
Phát biểu với bà con, chị Ngô Anh Thơ thay mặt Vì ta cần nhau giải thích rõ : chúng tôi tặng bà con công cụ sản xuất như cuốc xẻng , đó là của từng hộ gia đình. Còn các máy móc đắt tiền là tặng chung cho cả bản để ở nhà Trưởng bản. Ai xử dụng thì khiêng về nhà mình và phải có trách nhiệm giữ gìn tài sản chung . Ngoài ra đối với 50 hộ nghèo, hộ đứt bữa theo điều tra của đồn biên phòng, chúng tôi xin tặng mỗi hộ 10 cân gạo, một gói mì chính, bảy gói bột canh giúp bà con vượt qua khó khăn trước mắt để sản xuất tốt, thoát khỏi đói nghèo. Các cháu học sinh thì được nhận quà theo trường. Nhìn các cháu xúng xính trong bộ quần áo mới mùa đông, chân đi tất ủng, đầu đội mũ len, mở to những đôi mắt đen , to, tròn đặc biệt của người Khơ Mú, có lẽ người vui sướng nhất là các bà mẹ những người đã sinh ra một lớp người Khơ Mú mới sánh vai cùng với 54 dân tộc anh em trên dải đất Viêt Nam mà cái tên Khơ Mú còn khá xa lạ với nhiều người chúng ta.

Chị Phó chủ tịch xã Mường Lạn người Thái đi theo đoàn nói : chưa bao giờ có một đoàn công tác về bản mà dân lại vui như thế này. Căng Cói xa lắm, đi lại khó khăn lắm, các anh chị , các bác đến với bà con thế này chúng tôi biết ơn lắm

Chia tay bà con bản Căng Cói , trong ánh mắt lưu luyến thân thiết của mọi người, chúng tôi đến bản Huổi Le. Nằm sát trên đường tuần tra biên giới. Bên kia những quả đồi là đất nước Lào anh em rồi, vì thế chúng tôi phải xin giấy phép của Cục chính trị Bộ tư lệnh biên phòng. Nhờ con đường tuần biên mới xây dựng vài ba năm nay bằng bê tông nên đi lại dễ dàng hơn nhiều. Điểm trao quà nằm ngay sân của các ngôi nhà sàn nên không khí lễ hội thật náo nức. Ai cũng ăn mặc đẹp. Từ bà mế già mồm lúc nào cũng ngậm tẩu thuốc, đến các cô gái xinh đẹp mắt sáng long lanh, những chàng trai khoẻ mạnh. Thì ra người Khơ Mú không phải ai cũng đen mầu chì như tôi bắt gặp cách đây bốn tháng. Theo chị Phó chủ tịch xã cùng đi, có thể họ bị ảnh hưởng khi ăn phải nguồn nước mà dưới đó có mỏ hoá chất gì đó mà có màu da như thế từ đời này đến đời khác

Theo danh sách từng hộ dân do đồng chí bộ đội biên phòng xướng gọi, từng hộ dân cứ 10 người một lượt xếp hàng ngang để chúng tôi trao quà đến tận tay theo đúng tiêu chí của Thiện nguyện Vì ta cần nhau. Xem những hình ảnh này, chị chủ nhiệm Vì ta cần nhau sống ở New Yook chắc sẽ ấm lòng

Ngoài hai bản Huổi Le và Căng Cói với 142 hộ dân mà chúng tôi tặng quà lần này còn ba trường học là Trường Mẫu giáo Hoa Phong Lan, trường Tiểu học Nà Khi, Trường Phổ thông cơ sở bán trú cũng được nhận quà trong dịp này. Ngoài quần áo , vở viết , chăn ấm, mỗi em còn được tặng một khay đựng cơm và thức ăn bằng nhôm để đỡ khó khăn cho các bếp nội trú. Có lẽ " Cơm có thịt" của anh Trần Đăng Tuấn chưa đến đây

Từ việc chọn hai bản dân Khơ Mú để tặng quà, Vi ta cần nhau đã mở rộng ra tới ba trường học với gần 1000 cháu được nhận quà, chúng tôi đang mang đến niềm vui và sức sống mới cho xã Mường Lạn ở vùng cao biên giới, nơi rất xa , rất khổ với biết bao khó khăn mà chính quyền chưa thể với tới hết được. Nghị quyết 135 đã có từ nhiều năm nay sao đường vào Căng Cói chưa được đổ bê tông ? đường đến các điểm trường đi lại còn khó khăn đến thế ? Vậy mà các thày cô vẫn "cắm bản" mang cái chữ đến cho con em vùng cao

Lớp trẻ hôm nay xem ra ngoan ngoãn chăm học hơn cha anh chúng. Khi đồng chí bộ đội đọc tên và yêu cầu mọi người kí tên vào danh sách đã nhận quà nhiều người đã nhờ anh kí hộ. Có lẽ chữ thày đã trả lại thày mất rồi
Hôm nay 18/9 ông trời ủng hộ chúng tôi, chứ ngày hôm qua và nhiều ngày trước trời sùi sụt suốt, vì thế một chương trình giao lưu văn nghệ được chuẩn bị công phu không thể thực hiện được. Các cô giáo, các học trò, và cả các ông chủ trẻ của các sạp quần áo ở các sạp vải Ninh Hiệp cùng đóng góp và đi với đoàn, các chú bộ đội biên phòng ai cũng tiếc hùi hụi

Ngày mai 19/ 8 chúng tôi lại trở về trong chuyến công tác đi gấn 1000 cây số trong ba ngày
Đêm nay, tôi ngồi viết những dòng này , nhớ lại ngày nảy sinh ý tưởng trở lại Mường Lạn khi đi cùng nhà nhiếp ảnh Xuân Trường chụp ảnh phong cảnh nơi đây, được tiếp xúc với anh Phạm Thái Hoà đồn trưởng Đồn Mường Lạn, được uống rượu với lính biên phòng ở Chốt Pù Hao, được lần đầu tiên ăn tiết canh gà , được nhìn thấy các cô gái người Khơ Mú lần đầu tiên nghe tên chứ chưa nói giáp mặt

Vậy mà hôm nay ý tưởng đó đã thực hiện trọn vẹn nhờ sự chung tay góp sức của mọi người trong và ngoài nước
Tôi nhớ lại những lần trao đổi giữa tôi, anh Hoà đồn trường và chị Thơ quỹ Vì ta cần nhau qua inbox rằng đây là lần đầu tiên giúp một bản người dân tộc thì giúp cái gì. Giúp trường học thì chúng tôi đã làm nhiều rồi. Chiều nay trên đường về chúng tôi sẽ thăm một công trình xây dựng một lớp mẫu giáo ở Pa Chè 1 thuộc huyện Vân Hồ. Cuối cùng chúng tôi thống nhất với nhau sẽ giúp công cụ sản xuất cho bà con vì gạo ăn rồi cũng hết . Phải giúp bà con cái cần câu cá và cả con cá nữa trong lúc giáp hạt này nhất là với những gia đình thuộc diện thiếu đói. Có lẽ đó là hướng đi đúng.

Lời lẽ văn vẻ không diễn tả hết được những trải nghiệm, những xúc cảm của chuyến đi, xin mọi người hãy xem những tấm ảnh minh hoạ kèm theo bài viết này

An Thanh Lương